Ἀθηνᾶ...

Παλλάδα Ἀθηνᾶ, Pallas Athene, 1898, Gustav Klimt, Historisches Museum der Stadt Wien, Vienna

“…τὰ φοβερά της μάτια λάμπουν… ” (Ἰλίάδα 1.200)

   Ἕνας μῦθος λέει πῶς πρῶτος ἔφτασε στὴν Ἀττικὴ ὁ Ποσειδῶν. Αὐτὸς χτύπησε μὲ τὴν τρίαινά του ἕνα βράχο τῆς Ἀκροπόλεως καὶ ἀμέσως ἀνάβλυσε μία πηγὴ μὲ ἁλμυρὸ νερό. Κατόπιν ἡ Ἀθηνᾶ, ποὺ διεκδικοῦσε κι αὐτὴ τὴν κυριαρχία καὶ τὴν προστασία τοῦ τόπου, φύτεψε μία ἐλιά. Τότε οἱ ὑπόλοιποι Ὀλύμπιοι μπῆκαν κριτὲς στὴ διαμάχη τῶν θεῶν καὶ ἀποφάσισαν ὑπὲρ τῆς Ἀθηνᾶς.

   Σύμφωνα μ' ἕναν ἄλλο μῦθο κάποτε φύτρωσε στὴν Ἀκρόπολη μία ἐλιὰ καὶ παραπέρα ἀνάβλυσε μία πηγή. Ὁ Κέκρωψ ποὺ ἦταν ἄρχοντας τῆς περιοχῆς ζήτησε τὴ συμβουλὴ τοῦ μαντείου καὶ πληροφορήθηκε πῶς τὸ δέντρο ἀντιπροσώπευε τὴν Ἀθηνᾶ καὶ ἡ πηγὴ τὸν Ποσειδῶνα. Τότε κάλεσε λαϊκὴ συνέλευση τῶν ἀνδρῶν καὶ τῶν γυναικῶν. Ὅλοι οἱ ἄνδρες ψήφισαν ὑπὲρ τοῦ Ποσειδῶνος καὶ ὅλες οἱ γυναῖκες ὑπὲρ τῆς Ἀθηνᾶς. Ὅμως αὐτὲς ἦταν περισσότερες καὶ ἔτσι ἡ πόλη δόθηκε στὴ θεά.

Ὁ Ποσειδῶν ὀργισμένος πλημμύρισε τὴν περιοχή. Οἱ ἄνδρες, τότε, γιὰ νὰ τιμωρήσουν τὶς γυναῖκες, τοὺς ἀπαγόρευσαν νὰ συμμετέχουν στὶς συνελεύσεις καὶ νὰ ψηφίζουν.

   Ἀλλὰ ἡ πιὸ κοινὴ ἐκδοχὴ τοῦ μύθου εἶναι ἡ ἀκόλουθη. Οἱ θεοὶ εἶπαν στοὺς ἀντίδικους ὅτι θὰ κέρδιζε τὴν πόλη ἐκεῖνος ποῦ θὰ ἔκανε τὸ πιὸ χρήσιμο δῶρο στοὺς κατοίκους. Τότε ὁ Ποσειδῶν χτύπησε τὴν τρίαινά του στὴ γῆ καὶ ξεπετάχτηκε ἕνα κατάλευκο ἄλογο.

Οἱ ἀθάνατοι θαύμασαν τὸ δῶρο αὐτό, γιατὶ ἤξεραν πόσο χρήσιμο ἦταν στὴ γεωργία καὶ στὰ ἄλλα ἐπαγγέλματα. Ἀμέσως ὅμως ἡ σοφὴ Ἀθηνᾶ χτύπησε μὲ τὸ δόρυ της τὴν ἀττικὴ γῆ καὶ φύτρωσε μία φουντωτὴ καὶ αεἰθαλής ἐλιά. Τότε οἱ Ὀλύμπιοι ἀποφάσισαν πῶς ὁ καρπὸς τοῦ εὐλογημένου δέντρου ἦταν πιὸ χρήσιμος γιὰ τοὺς ἀνθρώπους τῆς περιοχῆς καὶ ἔτσι ἒδωσαν τὴ νίκη στὴν Ἀθηνᾶ.

***

   Ὁ Γκοῦσταφ Κλίμτ (Gustav Klimt, 14 Ιουλίου 1862 – 6 Φεβρουαρίου 1918) ἦταν Αὐστριακὸς ζωγράφος ποὺ διαδραμάτισε σημαντικὸ ρόλο στὴν ἀνάπτυξη τῆς Ἂρ Νουβό (Art Nouveau). Εἶχε σημαντικὴ συμβολὴ στὴ διεθνὴ ἀναγνώριση τῆς αὐστριακῆς τέχνης καὶ ὑπῆρξε ἀπὸ τοὺς πρώτους ποὺ κατάφεραν νὰ συνδυάσουν τὴν εἰκονιστικὴ μὲ τὴν ἀφηρημένη ζωγραφική.

Τὸ ὕφος τοῦ Κλὶμτ ὑπῆρξε ἐν γένει ξεχωριστὸ καὶ καινοτόμο, συνδυάζοντας στοιχεῖα τοῦ συμβολισμοῦ καὶ τῆς Ἂρ Νουβό, μὲ παράλληλες ἐπιρροὲς ἀπὸ τὴν ἀρχαία ἑλληνική, μυκηναϊκὴ καὶ αἰγυπτιακὴ ἀγγειογραφία, ἐνῶ συχνὰ θεωρήθηκε προκλητικὸ γιὰ τὴν ἐποχή του καὶ ὑπέστη σκληρὴ κριτικὴ ἢ ἀποδοκιμασία…