Στράτης Μυριβήλης (1892-1969)

Στράτης Μυριβήλης, 30 Ἰουνίου 1892 - 19 Ἰουλίου 1969

   Ὁ Στράτης Μυριβήλης, ψευδώνυμο τοῦ Εὐστράτιου Σταματόπουλου, ἦταν ἕνας ἀπὸ τοὺς κυριότερους ἐκπροσώπους τῆς γενιᾶς τοῦ '30, ἀντιμιλιταριστὴς πατριώτης καὶ λυρικὸς πεζογράφος. Ἦταν ἕνας «ἀδιάλλακτος τῆς λογοτεχνίας» σὲ συνεχῆ ἀναζήτηση τῆς ἑλληνικότητας. 

   Γεννήθηκε στὶς 30 Ἰουνίου τοῦ 1892 στὴν ὑπόδουλη ἀκόμη Συκαμιὰ τῆς Λέσβου. Παίρνει τὸ ἀπολυτήριό του ἀπὸ τὴν Ἀστική Σχολὴ Συκαμιᾶς τὸ 1903. Τὸ 1912 βρίσκεται στὴν Ἀθήνα, φοιτᾶ στὴ Νομική καὶ γιὰ ἕνα χρόνο στὴ Φιλοσοφικὴ Σχολὴ καὶ συγχρόνως ἐργάζεται ὡς συντάκτης στὴν ἐφημερίδα "Πατρίς". 

Κατὰ τὸν Α' Παγκόσμιο Πόλεμο στρατεύεται στὸ μέτωπο τῆς Μακεδονίας. Τὸ 1917 κατατάσσεται στὸ 4ο Σύνταγμα τῆς Μεραρχίας Ἀρχιπελάγους καὶ συμμετέχει στὴν προκάλυψη τοῦ Μοναστηρίου μαζὶ μὲ τὸν ἀδελφό του, Κίμωνα. Ἐκεῖ ἀρχίζει νὰ γράφῃ τὸ «Ἡ Ζωὴ ἐν Τάφῳ». 

   Ὁ Μυριβήλης παίρνει μέρος καὶ στὴ μικρασιατικὴ ἐκστρατεία. Μετὰ τὴν ἐκκένωση τοῦ Ἐσκί-Σεχὶρ καταφεύγει πρόσφυγας στὴ Θράκη καὶ ἀπὸ ἐκεῖ ἐπιστρέφει στὴ Λέσβο τὸ 1922. Γίνεται μέλος τῆς Κεντρικῆς Ἐπιτροπῆς τοῦ Ἐθνικοῦ Συνδέσμου Ἑλλήνων Ἐπιστράτων Αἰγαίου καὶ ὑποστηρίζει τὸ κίνημα τῆς Ἐθνικῆς Ἄμυνας, ἐνῷ μετὰ τὴ Μικρασιατικὴ καταστροφὴ παίρνει θέση ὑπέρ τῆς Στρατιωτικῆς Ἐπανάστασης. Κατὰ τὴ διάρκεια τῆς ταραγμένης περιόδου 1944-1949 ἐκδήλωσε τὴν ξεκάθαρη ἀντίθεσή του πρὸς τὸν κομμουνισμό.

Θὰ παραμείνῃ στὴ Λέσβο ἔως τὸ 1932, ὀπότε καὶ ἐγκαθίσταται οἰκογενειακῶς στὴν Ἀθήνα, ὄπου καὶ πέθανε στὶς 19 Ἰουλίου 1969 ἀπὸ βρογχοπευμονία, στὸ νοσοκομεῖο «Εὐαγγελισμός». 

   Ὁ Μυριβήλης τιμήθηκε γιὰ τὸ ἔργο του ὄσο ζοῦσε. Τὸ 1940, μὲ τὸ κρατικὸ βραβεῖο Πεζογραφίας γιὰ τὸ «Γαλάζιο Βιβλίο». Τὸ 1958 ἐκλέγεται μέλος τῆς Ἀκαδημίας, ἐνῷ ὕστερα ἀπὸ πέντε ἀνεπιτυχεῖς ὑποψηφιότητες, διορίζεται τιμητικὰ μέλος τοῦ Διεθνοῦς Ἰνστιτούτου Γραμμάτων καὶ Τεχνῶν. Τὸ 1959 τοῦ ἀπονέμεται ὁ Σταυρὸς τοῦ Ταξιάρχη τοῦ Βασιλικοῦ Τάγματος τοῦ Γεωργίου τοῦ Α'. Προτάθηκε τρεῖς φορὲς γιὰ τὸ Νόμπελ ἐνῷ τὸ 1969, λίγο πρὶν ἀπὸ τὸν θάνατό του, ἡ Ἐθνικὴ Ἐταιρεία Ἑλλήνων Λογοτεχνῶν τὸν ἀνακηρύσσει ἐπίτιμο πρόεδρό της. 

«…Θά 'ρθει, λέω, μιά νύχτα πού θά' ναι πιά πολύ γριά ἡ γῆς. Ὅλοι τούτοι οἱ ἄνθρωποι, πού' ναι νά σαστίσεις μέ τή μεγαλοφυία τους, ὅλοι τοῦτοι πού κάθουνται καί σκαρφίζουνται τίς τορπίλες καί τ' ἀεροπλάνα, θά' ναι ψιλοκοσκινισμένο χῶμα. Κι ἡ ἀνθρωπότητα θά 'ναι πιά ἕνας θρῦλος, ἕνα κακό ὄνειρο πού διάβηκε καί πάει. Θά τό ἀναθυμιοῦνται μόνο πάπου πρός πάπου καί θά τ' ἀνιστοροῦν στούς ἀπογόνους τῶν τ' ἀρχαία δέντρα, σάν θά παίρνει νά φυσᾶ τ' ἀγέρι καί θ' ἀρχίζουν οἱ φυλλωσιές νά ψιθυρίζουν θυμητικά.

Ὡστόσο καί κείνη τή νύχτα τά μικρά τριζόνια θά βγοῦνε νά τραγουδήσουν ὅλα μαζί κάτω ἀπό τ' ἀμέτρητα ἀστέρια τοῦτον τόν ἴδιο σκοπό. Κι ὁ οὐρανός θ' ἀνθίσει πάλι ὅλες τίς ἀσημένιες μαργαρίτες του καί θά σκύψει ν' ἀφουγκραστεῖ τά κρουσταλλένια μαντολινάκια. Καί παντοῦ θ' ἀπλώνεται τό ἴδιο παγωμένο μυστήριο. Τά νέα δάση θά βουΐζουν δίχως νά πάρουν εἴδηση πώς δέν ὑπάρχουν πιά ποιητές γιά νά ριμάρουν τή βουή τους καί στρατιῶτες νά τά κόψουν παλούκια γιά συρματοπλέγματα. Κ' οἱ θάλασσες θά δέρνουν τίς ἀδάμαστες ἀχτές καί θά πηδᾶν ὁλοένα πάνω ἀπό τίς ἀντάρτισσες ξέρες, δίχως νά πολυσκοτίζουνται γιά κεῖνο το ξιππασμένο ζωντόβολο, πού μιά φορά κ' ἕναν καιρό πίστεψε στ' ἀλήθεια πώς ὅλα τά ἐξαίσια ἔργα καί κινήματα τοῦ Θεοῦ γίνονταν γιά τή ζαχαρένια του. Ὡστόσο σκοτώνουμε καί ξεκοιλιάζουμε ἐν τῷ μεταξύ γιά τήν «ἐλευθερία τῶν λαῶν »… («Η ΖΩΗ ΕΝ ΤΑΦΩ»)

Τροία

Κάψαμε τὴν Τροία μὲ τὸν πυρσὸ τῆς Ἀγάπης!

Πάνω στὰ τείχη χόρεψαν οἱ φλόγες τῆς Ἑλένης.

Φώτισαν τριανταφυλλιὰ τὰ νερὰ στὸ καραβοστάσι,

ἔλαμψε κόκκινα ὁ χαλκὸς στὶς περικεφαλαῖες!

Τώρα τὰ πλοῖα θαλασσοδέρνουνται ξυλάρμενα

ἀνάμεσ᾿ ἀπὸ τρόμους καὶ λαχτάρες.

Μὲ θείαν ὀργὴ τοῦ πόντου ὁ Κύριος μᾶς παιδεύει

κ᾿ ἡ θάλασσα μ᾿ ὅλα τὰ θεριακά της.

Γυρίζει ὁ κύκλος τῶν καιρῶν.

Οἱ Ἀνέμοι κυνηγοῦν τὰ κύματα,

κ᾿ ἐμεῖς γυρεύουμε στὰ πέλαα τὴν Ἰθάκη

καὶ μίαν ἄσπρη κλωνιὰ καπνὸ ἀπ᾿ τὸ παραγώνι.

Θὰ βροῦμε, δὲ θὰ βροῦμε τὴν Ἰθάκη;

Θεὸς βοηθός! Ὅμως γιὰ πάντα

στὰ ταραγμένα πέλαα θὰ μᾶς φέγγουν,

χορεύοντας πάνω ἀπὸ τὶς φουρτοῦνες,

καὶ μὲς στὰ νεκρὰ μάτια τῶν συντρόφων,

οἱ φλόγες οἱ μεγάλες ἀπὸ τὴν Τροία,

οἱ ρόδινες οἱ φλόγες τῆς Ἑλένης...

Προτεινόμενοι σύσδεσμοι: Στρατῆς Μυριβήλης, Βιογραφικό (ἀπ' ὅπου καὶ οἱ πληροφορίες τῆς ἀναρτήσεως) --> http://stratis-myrivilis.weebly.com/betaiotaomicrongammarhoalphaphiiotakappaomicron.html
Πρόσωπα και θέματα της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας: Μυριβήλης Στράτης (ἀπ’ὅπου καὶ ἡ φωτογραφία τῆς ἀναρτήσεως) -->
http://www.greek-language.gr/digitalResources/literature/education/literature_history/search.html?details=63
Λογομνήμων --> http://wp.me/Pq6ru-n1